De vergelijking op toegankelijkheid, kwaliteit en kosten laat het volgende zien:

• Toegankelijkheid: de fysieke toegankelijkheid is vergelijkbaar. Nederland scoort echter beter op de financiële toegankelijkheid, gezien de lagere eigen bijdrage voor mensen met een laag inkomen
• Kwaliteit: Nederland heeft een meer stringente wettelijke basis voor de kwaliteit van zorg en scoort iets hoger op kwaliteitsindicatoren gericht op cliëntervaring (een 7,9 versus een 7,5). Daar staat tegenover dat Vlaanderen verder is in het meten van kwaliteitsindicatoren
• Kosten: in Nederland krijgen cliënten meer zorg per week en zijn de kosten per verblijfsdag hoger. Dit is een substantieel verschil van 35 tot 40%

Kortom: de toegankelijkheid is iets beter in Nederland, de kwaliteit min of meer vergelijkbaar, waarbij cliënten in Nederland iets meer tevreden zijn over de ontvangen zorg, terwijl de kosten in Nederland fors hoger zijn. Het kostenverschil zal verder oplopen tot ongeveer 60%, gezien de geplande extra investeringen van 2,1 miljard euro.

Voor de toekomst staat zowel Nederland als Vlaanderen een forse vergrijzingsgolf te wachten. Het personeelsbestand in de verpleging en verzorging in Nederland is echter sterker vergrijsd, waardoor daar een grotere uitdaging ligt om nieuw personeel voor de sector te interesseren en langdurig te binden.

Wij hebben deze studie geschreven om bij te dragen aan het inhoudelijke debat over de ouderenzorg. Interpretatie van de inzichten uit deze studie is aan u als lezer.

Wij zien zelf vijf thema’s waarop Nederland en Vlaanderen kunnen werken aan betere zorg:

1. Het goed begrijpen van de samenhang tussen kwaliteit en personeelsinzet/kosten is nog onontgonnen terrein. Het is waardevol om een gedegen benchmark op te zetten van de kwaliteit, kosten en personeelsinzet per locatie.
2. Het is een verrijking voor zowel Nederland als Vlaanderen om bij elkaar in de keuken te kijken en zo de zorg te verbeteren. Denk aan arbeidsmarktbeleid, overhead/regeldruk, maximale tijd voor bewoners en aandacht voor kwaliteit van leven en persoonlijke wensen.
3. Nederland heeft zich voor een onmogelijke opgave gesteld: straks 60% meer tijd per cliënt dan in Vlaanderen, nu 2 keer meer vergrijsd personeel en 1,5 keer snellere vergrijzing. En de kwaliteit moet fors omhoog. Dit gaat knellen; het is nodig verwachtingen bij te stellen.
4. De extra middelen in Nederland kunnen ook naar het stimuleren van familie om meer te betekenen in de zorg. Het kind of kleinkind als onderdeel van het zorgteam draagt bij aan de kwaliteit van leven en biedt een (deel)oplossing voor het nijpende personeelstekort.
5. Er is een fors verschil in indicatiestelling tussen Vlaanderen en Nederland, zowel in hoogte (meer uren zorg in Nederland) als in differentiatie binnen de indicaties (groter in Nederland). Het is zinnig om kennis uit te wisselen en zo de indicatiestelling te verbeteren.